Κυριακή 28 Μαρτίου 2021

Το παραμύθι μιας λέξης

 

Θέλοντας να αφηγηθώ την περιπέτεια μιας λέξης, (λεξομανία) επιχείρησα να σκαρώσω ένα παιχνίδι της Γραμματικής με τη μορφή κουίζ. Με αφετηρία το όνομα μιας πόλης και τα λεκτικά παράγωγά του, με περιγραφικές διατυπώσεις, με ρίμα και ρυθμό, με αναγραμματισμούς, μετατονισμούς, μετατροπές, προσθαφαιρέσεις και αναγωγές, προέκυψε το παρακάτω στιχούργημα:

Όμορφη πρωτεύουσα, αυτοκρατορική,                      ΡΩΜΗ

μα λέγεται και ανδρεία, θάρρος και πυγμή.                ΡΩΜΗ

Αναγραμμάτισέ τη και θα χεις μια κουτή.                  ΜΩΡΗ

Ασπρόμαυρη με ΑΧ μας κάνει τη ζωή.                     ΑΧΡΩΜΗ

 

Αν βάλεις ένα Γάμα κι αλλιώς αν τονιστεί

διάσπαση θα γίνει, ράγισμα, σχισμή.                          ΡΩΓΜΗ

Άλλαξε τον τόνο και φάε την αρχή                

ίσως να ’ναι νόστιμη κι ας μην είναι ψητή.                 ΩΜΗ

 

Αν το πρώτο γράμμα αντικατασταθεί                        

μ’ ένα Κάπα, πάλι, μια πόλη θα γενεί.                        ΚΩΜΗ

Μίκρυνε το Ωμέγα και τότε στη στιγμή,

ίσως μια χτένα να σου χρειαστεί.                                ΚΟΜΗ

 

Άλλαξε τον τόνο, βάλε Ταυ για αρχή                         

μίκρυνε το Ωμέγα κι αμέσως θα κοπεί.                      ΤΟΜΗ

Βάλε Άλφα, Κάπα τώρα στην αρχή

και ευθύς επίρρημα θα φανερωθεί.                             ΑΚΟΜΗ

 

Αν βάλεις ένα Γάμα μαζί με ένα Νι,

πεποίθηση θα γίνει, θέση κι άποψη.                           ΓΝΩΜΗ

Αν βάλεις ένα Σίγμα και Ύψιλον μαζί

μετά από ένα λάθος αυτή ακολουθεί.                         ΣΥΓΝΩΜΗ

 

Όμορφη πρωτεύουσα, αυτοκρατορική.                      ΡΩΜΗ

Βάλε για αρχή το ΣΑΛ, κι αλί στον βαπτιστή.            ΣΑΛΩΜΗ

Αν μπροστά προσθέσεις Βήτα, θα γενεί                    

τροφή για τους ανθρώπους μα και ζωοτροφή.            ΒΡΩΜΗ

 

Βάλε για αρχή ένα Δέλτα κι ΕΝΑ κατάληξη

πράξεις και τεκταινόμενα θα έχεις σε γιορτή.             ΔΡΩΜΕΝΑ

Πρόσθεσε ΠΛΗ να γίνει λίτρων καταβολή.               ΠΛΗΡΩΜΗ

Κάνε το Ήτα, ΑΙΟΣ να πολιτογραφηθεί.                    ΡΩΜΑΙΟΣ

 

Και τώρα συνεχίζουμε με μία αλλαγή.                       ΡΩΜ-Η (Α)

Βάλε στο τέλος Άλφα κι ομάδα θα γενεί.                   ΡΩΜΑ

Βάλε μπροστά ένα Σίγμα και να σου ένα κορμί.        ΣΩΜΑ

Βάλε ένα ΦΑΓ και γκρίνια θα φέρει η αλλαγή.          ΦΑΓΩΜΑ

 

Μαζί με το ΣΥΜΠΛΗ προσθέτεις κάτι τι.                 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ

Πρόσθεσε Σίγμα, Ταυ στρωσίδι να γενεί.                  ΣΤΡΩΜΑ

Βάλε στο τέλος ΛΕΟΣ και στιβαρός εστί.                  ΡΩΜΑΛΕΟΣ

Με ένα ΦΑΝΕ αμέσως θα σου φανερωθεί                ΦΑΝΕΡΩΜΑ

 

Πρόσθεσε ένα Άλφα για ευχάριστη οσμή.                 ΑΡΩΜΑ

Κάνε το Άλφα Βήτα για άσχημη οσμή.                      ΒΡΩΜΑ

Κάνε το Βήτα, Χι και ετοίμασε βαφή.                        ΧΡΩΜΑ

Πρόσθεσε ένα ΠΛΗ του χρόνου για να ’ρθει.           ΠΛΗΡΩΜΑ

 

Για λάσπη και για έδαφος βάλε μπροστά ένα Χι.       ΧΩΜΑ

Για βούλωμα και τάπα βάλε μπροστά ένα Πι .           ΠΩΜΑ

Αναγραμμάτισέ το και όνομα θα βγει.                        ΜΑΡΩ

Αν βάλεις ένα ΧΑΛΑ χαλάρωση εστί.                      ΧΑΛΑΡΩΜΑ

 

Βάλε στο τέλος ΙΣΤΙ και γλώσσα θα γενεί.                ΡΩΜΑΪΣΤΙ

Αν βάλεις ένα ΚΕ θα χρειαστείς κερί.                        ΚΕΡΩΜΑ

Άλλαξε το Ρο με ΥΨ και ανέβα στην κορφή.             ΥΨΩΜΑ

Στη μέση βάλε ΤΗ και δώσε απάντηση.                     ΡΩΤΗΜΑ

 

Βάλε ένα ΣΑ και σκούπα μάλλον θα χρειαστεί.         ΣΑΡΩΜΑ

Βάλε ένα ΓΛΑ και νύσταγμα θα φέρει η στιγμή.       ΓΛΑΡΩΜΑ

Μ’ ένα ΞΗΜΕ το χάραμα, θα έρθει το πρωί.             ΞΗΜΕΡΩΜΑ

Μ’ ένα ΞΕΨΑ αναθάρρηση και τόλμημα θα βγει.     ΞΕΨΑΡΩΜΑ

 

Πρόσθεσε Γιώτα, Δέλτα και έκκριση θα βγει.           ΙΔΡΩΜΑ

Με ένα ΛΕ και λέκιασμα και βρόμισμα μαζί.            ΛΕΡΩΜΑ

Μαζί με ένα ΚΑΠΑ κλείνει η συναλλαγή.                ΚΑΠΑΡΩΜΑ

Βάλε ένα ΜΑΡΜΑ κι έτοιμη η απολίθωση.              ΜΑΡΜΑΡΩΜΑ